เครื่องมือวิจัย หมายถึงสิ่งที่ใช้สําหรับวัดค่าของตัวแปรการวิจัย หรือใช้สําหรับเก็บรวบรวมข้อมูลของตัวแปรการวิจัยทุกตัวแปรของปญหาการวิจัยที่ผู้วิจัยกําลังทําการวิจัยเพื่อหาคําตอบ เครื่องมือวิจัยมีหลายประเภท เช่น แบบทดสอบ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ และแบบสังเกต เป็นต้น
การเลือกใช้เครื่องมือวิจัย ก่อนที่ผู้วิจัยจะตัดสินใจเลือกใช้เครื่องวิจัยประเภทใดนั้น จะต้องคํานึงหลักการดังต่อไปนี้
1. ลักษณะประชากรการวิจัย ถ้าประชากรที่ใช้ในการวิจัยเป็นคน ก็ต้องมาพิจารณาอีกว่าประชากรสามารถอ่านออก เขียนได้หรือไม่ ถ้าได้ก็อาจจะเลือกใช้เครื่องมือวิจัย ประเภทแบบทดสอบ หรือแบบสอบถาม ประชากรอ่านไม่ออก หรือเขียนไม่ได้ ก็ต้องใช้แบบสัมภาษณ์ แต่ถ้าประชากรเป็นสัตว์หรือสิ่งของ เครื่องมือวิจัยก็อาจต้องใช้แบบสังเกต
2. ตัวแปรการวิจัย ผู้วิจัยต้องตรวจดูตัวแปรการวิจัยของปญหาการวิจัยว่ามีตัวแปรอะไรบ้าง แต่ละตัวแปรจะวัดค่าออกมาได้อย่างไร แล้วจึงตัดสินใจเลือกเครื่องมือวิจัยให้เหมาะสม เช่น ตัวแปรการวิจัยเป็น เจตคติต่อการปฏิรูปการศึกษาของครู ผู้วิจัยจะวัดค่าของตัวแปร 5 ค่า คือเห็นด้วยอย่างยิ่ง เห็นด้วย เฉยๆ ไม่เห็นด้วย และไม่เห็นด้วยอย่างยิ่ง เครื่องมือวิจัยที่ใช้ก็จะเป็นแบบสอบถามปลายปิด แบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating scale) ถ้าตัวแปรเป็น ผลสัมฤทธิทางการเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้กลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง เครื่องมือวิจัย ก็จะใช้แบบทดสอบ เป็นต้น
3. ลักษณะข้อมูลที่ผู้วิจัยต้องการ ถ้าผู้วิจัยต้องการข้อมูลเชิงคุณภาพ หรือข้อมูลที่บรรยายลักษณะของตัวแปรอย่างละเอียด เช่นวัฒนธรรมของชุมชนใดชุมชนหนึ่งว่ามีอะไรบ้าง และแต่ละวัฒนธรรมมีการปฏิบัติอย่างไร เครื่องมือวิจัยก็จะใช้ แบบสอบถามปลายเปิด หรือการสัมภาษณ์และการสังเกตร่วมกัน ข้อมูลที่ได้จะเป็นการบรรยายลักษณะของตัวแปรการวิจัยนั้นๆ แต่ถ้าต้องการข้อมูลเชิงปริมาณ เครื่องมือวิจัยที่ใช้ จะเป็นแบบสอบถามปลายปิด หรือแบบทดสอบ เป็นต้น
4. ระยะเวลาที่ใช้ในการวิจัย ถ้าการวิจัยเรื่องนี้มีเวลามากผู้วิจัยก็อาจจะใช้การสัมภาษณ์แทนการใช้แบบสอบถาม หรือถ้ามีเวลาน้อยผู้วิจัยก็อาจจะเลือกใช้แบบสอบถามแทนการสัมภาษณ์เครื่องมือวิจัยที่ใช้วัดตัวแปรบางครั้งผู้วิจัยไม่จําเป็นจะต้องสร้างขึ้นเองก็ได้ ถ้าตัวแปรที่จะวัดหรือวิจัยนั้นมีเครื่องมือวัดที่มีคุณภาพเป็นที่เชื่อถืออยู่แล้ว ผู้วิจัยสามารถขอยืมจากหน่วยงาน หรือบุคคลที่มีเครื่องมือวิจัยนั้นอยู่แล้วก็ได้ แต่ที่ผู้วิจัยจะต้องเขียนบรรยายบอกให้ชัดเจนในรายงานการวิจัยด้วยว่าเป็นเครื่องมือวิจัยของใคร มีคุณภาพเป็นอย่างไรต้องมีการอ้างอิงหรือมีเชิงอรรถด้วย ถ้าผู้วิจัยจะต้องสร้างเครื่องมือวิจัยขึ้นใช้เองอย่างกรณีนักศึกษาปริญญาโทหรือปริญญาเอกที่ต้องทําวิทยานิพนธ์ หรือดุษฎีนิพนธ์อาจารย์ที่ปรึกษาส่วนใหญ่จะให้นักศึกษาสร้างเครื่องมือวิจัยขึ้นเองเพื่อให้นักศึกษาได้เรียนรู้ในการสร้างเครื่องมือวิจัย ผู้เขียนขอเสนอแนะหลักการทั่วไปของการสร้างเครื่องมือวิจัยดังนี้
หลักการทั่วไปของการสร้างเครื่องมือวิจัย มีดังนี้
1. กําหนดรายการตัวแปรการวิจัยให้ครบตามประเด็นปญหาการวิจัย หรือตาม ั
วัตถุประสงค์การวิจัยทุกข้อ
2. ศึกษาหรือกําหนดคํานิยามตัวแปรการวิจัยให้ครบทุกตัวแปร เพื่อใช้เป็น
กรอบในการสร้างเครื่องมือวิจัย คํานิยามตัวแปรที่ดีมีส่วนประกอบดังนี้
2.1 คํานิยามทั่วไปหรือคํานิยามตามทฤษฎี
2.2 คํานิยามเชิงปฏิบัติการ
3. เลือกเครื่องมือวิจัยสําหรับวัดค่าของตัวแปรทุกตัว
4. ศึกษาแนวคิดหรือทฤษฎีในการสร้างเครื่องมือวิจัยที่เลือกใช้
5. ลงมือสร้างเครื่องมือวิจัยตามแนวคิดหรือทฤษฎีในข้อ4และให้สอดคล้องหรือ
ตรงตามนิยามในข้อ2
6. ตรวจสอบความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา โดยให้ผู้เชี่ยวชาญด้านเนื้อหาตรวจสอบ
ข้อคําถามแต่ละข้อว่าสอดคล้องหรือตรงและครอบคลุมตามคํานิยามหรือไม่ และควรมีการ
แก้ไขหรือเพิ่มเติมอะไรอีกบ้าง
7. ปรับปรุง แก้ไข ข้อคําถามตามคําแนะนําของผู้เชี่ยวชาญ และอาจจะส่งให้
ผู้เชี่ยวชาญชุดเดิมตรวจสอบอีกครั้งก็จะดีMR 393(s) 145
8. ทดลองใช้เครื่องมือวิจัยกับกลุ่มตัวอย่างของประชากรการวิจัยจํานวนหนึ่ง
(20 ถึง 30 คน) ที่ไม่ใช่กลุ่มตัวอย่างสําหรับการวิจัย
9. นําข้อมูลที่ได้จากการทดลองไปหาคุณภาพ กรณีข้อมูลเชิงปริมาณผู้วิจัย
สามารถใช้วิธีการทางสถิติหาคุณภาพได้ทั้งรายข้อและทั้งฉบับ แต่ถ้าเป็นข้อมูลเชิง
คุณภาพผู้วิจัยอาจใช้วิธีการตรวจสอบความเป็นปรนัยของข้อคําถาม ว่าผู้ตอบเข้าใจ
คําถามหรือไม่ คําถามที่มีการตอบน้อยหรือไม่ตอบ ก็ต้องพิจารณาว่าคําถามอยากไป
หรือไม่ เป็นต้น
10. ถ้าพบว่าเครื่องมือวิจัยยังมีข้อพกพร่อง ผู้วิจัยก็ต้องทําการปรับปรุง แก้ไข
และอาจต้องนําไปทดลองอีก จนกว่าจะมีคุณภาพตามเกณฑ์
11. จัดเตรียมเครื่องมือวิจัยให้พร้อมที่จะนําไปเก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างต่อไป
ขอบคุณที่มา
http://e-book.ram.edu/e-book/m/MR393/chapter7.pdf
***ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ http://www.surveycan.com หรือสอบถามที่ Email: support@surveycan.com
https://www.facebook.com/surveycan
http://www.surveycan.com/
02-583-9992 # 1516
บริษัท ลิทเทิล บิ๊ก ลิ้งค์ส จำกัด
99/31 ม.4 อาคารซอฟแวร์ปาร์ค ชั้น 5 ต.ปากเกร็ด อ.ปากเกร็ด จ.นนทบุรี 11120